Geçtiğimiz hafta Rusya’nın birkaç büyük şehrinde GPS kesintisinin yaşandığı bildirildi. Uzmanlar, sinyal kesintisinin navigasyon için GPS sistemini kullanan insansız hava araçlarını devre dışı bırakmak için kullanılacağını düşünüyor.

GPS sinyalleri nasıl kesintiye uğradı?

Uydu navigasyon sistemiyle ilgili sorunları uçaktan alınan veriler aracılığıyla izleyen bir takip sistemi olan GPSJam ile GPS sinyallerinin kesildiği fark edildi. Aralık ayının başından bu yana Saratov, Volgograd ve Penza’da GPS arızası yaşandı. Tüm bu şehirler doğru Rusya’da ve Ukrayna sınırına yakın. GPSJam veri tabanı, 5 Aralık’ta Rusya’da küçük miktarda parazit kaydetti. Kesintilerin çoğu Moskova ve çevresinde tespit edildi. Ancak GPSJam tarafından toplanan veriler, 11 Aralık’tan bu yana navigasyon sisteminin çok sayıda bölgede etkilendiğini gösteriyor. Kablosuz veri analiz şirketi Aurora Insight da Aralık ayının başlarında bölgeden GPS sinyal seviyelerinde bir artış saptadı.

Rusya’nın büyük çaplı işgalinin başlangıcında, Şubat ayında, yalnızca Moskova’da GPS arızası yaşanmıştı. Veri tabanı, son aylarda Rusya genelinde minimum sinyal kesintisi olduğunu belgeledi. Rusya’nın Finlandiya ile sınırı yakınlarında GPS arızaları bildirildi. Peki, Küresel Navisyon Uydu Sistemleri (GNSS) nasıl kesintiye uğrayabiliyor?


  Jamming (sinyal bozma), radyo sinyallerini zayıflatırken, spoofing (yanıltıcı sinyal) sahte sinyaller oluşturuyor. Sinyal bozma, donların uçmasını engelleyebiliyor, harita uygulamalarını da bozabiliyor.

Veriler nasıl kaydediliyor?

GPSJam, GPS sistemini takip eden büyük çaplı girişimlerden biri. Bu sistem, yer tespiti için uçaklar tarafından iletilen ADS-B sinyallerini kullanıyor. GPSJam, havacılığa meraklı kişilerin katıldığı bir ağ olan ADS-B Exhange’den gelen ADS-B verilerini kullanıyor. GPS sinyali karıştırma durumunu ortaya çıkarmak için bu veriler günlük olarak derleniyor. GPSJam haritası, olası parazit kırmızı altıgenlerle, hafif parazit sarıyla, parazit olmadığını da yeşille gösteriyor. Kırmızılı alanlar, GPS’in kesin olarak bozulduğu bölgeler oluyor.


  Öte yandan GPS kesintileri uzaydan da takip edilebiliyor. GNSS kesintilerini tespit etmek için uyduları kullanan Aurora Insight’ın verilerine göre, Ağustos ayından bu yana Rusya’nın doğusunda sinyal gücünde artış oldu. Şirket, GPS sinyal seviyelerindeki artışın belli GPS alıcılarını etkileyebildiğini ancak sinyalleri bozacak seviyede olmadığını belirtti.